Histamina w pokarmach
W przypadku nietolerancji histaminy pojawienie się objawów może być związane z szeroką gamą pokarmów zawierających histaminę.
Co istotne, niektóre produkty są zarówno bogate w histaminę, jak i stymulują uwalnianie histaminy wytwarzanej naturalnie przez organizm. Do produktów szczególnie bogatych w histaminę należą twarde sery, salami, konserwy rybne, kiszonki, pomidory, owoce morza. Wykaz wszystkich produktów bogatych w histaminę i/lub uwalniających histaminę przedstawiono w Tabeli 1.
Osoby z nietolerancją histaminy powinny spożywać produkty jak najbardziej świeże, gdyż przechowywanie żywności (w lodówce, suszenie, wędzenie) zwiększa zawartość histaminy w pokarmach, szczególnie mięsie czy rybach.
Mięso i ryby mogą być spożywane, o ile zapewniona jest ich świeżość lub są od razu zamrożone po uboju lub połowie.
Dla ułatwienia komponowania diety w przypadku występowania objawów nietolerancji histaminy można skorzystać z poniższej tabeli (Tabela 2).
Lista została skonstruowana w oparciu o publikacje w zakresie produktów bogatych w histaminę i inne aminy biogenne.
Warto jednak pamiętać, że nawet pokarmy z listy produktów bezpiecznych, mogą stać się niedozwolone, jeśli nie jest zachowana higiena i ich odpowiednie przechowywanie. Poziom histaminy wzrasta w wyniku procesów psucia, szczególnie mięsa i ryb oraz długiego przechowywania. W takim przypadku bardzo ważna jest obserwacja własnego samopoczucia i określenie indywidualnej tolerancji na dany produkt.
Przykładowo, jeśli przygotujemy potrawę z produktów dozwolonych, ale będziemy ją przechowywać (nawet w lodówce) i jeść przez kolejne 4-5 dni, to istnieje szansa, że pojawią się u nas objawy. Jedzenie świeżo przygotowanych potraw, to podstawa na diecie niskohistaminowej.
Tabela 2. Grupy produktów z podziałem na tolerancję
DOBRZE TOLEROWANE
ŚREDNIO TOLEROWANE
• Mleko
• Śmietana
• Twaróg (krowi, owczy, kozi)
• Serek wiejski
• Ser Mozzarella
• Ser Feta
• Ricotta
• Halloumi
• Ser Śmietankowy
• Jaja
• Ser Tylżycki
• Ser owczy i kozi
• Jogurt
• Maślanka
• Oscypek
MIĘSO
Najbardziej bezpieczne jest mięso świeże lub zamrożone bezpośrednio po uboju.
W miarę przechowywania świeżego mięsa ilość histaminy będzie w nim wzrastać.
Wyroby mięsne bogatew histaminę obejmują produkty dojrzewające, suszone oraz wyroby wędliniarskie (jak kiełbasa, parówka, wędlina).
• Indyk
• Kurczak
• Wołowina
• Mięso mielone świeże
• Baranina
• Bażant
• Cielęcina
• Dziczyzną
• Gęś
• Jagnięcina
• Kaczka
• Królik
• Przepiórka
• Sarniną
• Wieprzowiną
• Boczek surowy
• Kiełbasa surowa
• Wędliny pieczone
• Wątrobianka
• Metka
• Wątroba wieprzowa
• Podroby
• Parówki
• Salami
• Szynka parmeńska
• Kiełbasa suszona
• Wędliny
• Boczek (wędzony i parzony)
RYBY I OWOCE MORZA
Najbardziej bezpieczne są ryby świeże lub zamrożone bezpośrednio po połowie.
W miarę przechowywania świeżych ryb i owoców morza ilość histaminy będzie w nich wzrastać.
Dużą zawartość histaminy będą miały ryby wędzone, w puszkach, marynowane oraz w zalewach.
• Świeże lub mrożone
• Miecznik
• Turbot
• Dorada
• Dorsz
• Kałamarnica
• Karmazyn
• Okoń
• Sandacz
• Sum
• Szczupak
• Śledź świeży
• Żabnica
• Czarniak
• Sola
• Cefal
• Gładzica
• Amur
• Mintaj
• Pstrąg potokowy
• Kalmar
• Węgorz
• Halibut
• Ośmiornica
• Lucjan
• Łosoś
• Okoń morski
• Tilapia
• Panga
• Antar patagoński
• Flądra
• Morszczuk
• Ryby w puszce
• Ryby wędzone
• Ryby marynowane
• Tuńczyk
• Sardela
• Sardynka
• Szprotka
• Makrela
• Anchois
• Małże
• Muszle
• Omułki
• Ostryga
• Przegrzebki
• Krewetka
• Langusta
• Homar
• Pstrąg tęczowy
• Kawior
• Krab
OWOCE
Świeże owoce są bezpieczne. Niewskazane są owoce suszone, kandyzowane i konserwowe, soki owocowe.
Niektóre owoce, pomimo, że nie zawierają same w sobie dużych ilości histaminy mogą być jej wyzwalaczami, zatem nie są zalecane w diecie niskohistaminowej.
• Jabłko
• Jagoda
• Porzeczka
• Wiśnia
• Awokado (wyjątek stanowi olej z awokado)
• Banan dojrzały
• Gruszka
• Kiwi
• Owoce cytrusowe
• Malina
• Papaja
• Śliwka
• Soki z owoców wymienionych powyżej)
• Truskawka (owoc i sok)
• Owoce kandyzowane
• Owoce suszone
• Owoce konserwowe
WARZYWA
Świeże warzywa są bezpieczne. Bogate w histaminę są warzywa kiszone, jak również pomidor pod każdą postacią, bakłażan oraz szpinak.
• Pomidor pod każdą postacią (sosy, ketchup)
• Bakłażan
• Szpinak
• Warzywa konserwowe (korniszony, pikle)
• Warzywa kiszone (ogórki, kapustą i inne)
STRĄCZKI
Bezpiecznym wyjątkiem są kiełki.
• Kiełki
• Soja, mleko sojowe
• Tofu
• Ciecierzyca
• Bób
• Fasola
• Groch
• Produkty strączkowe fermentowane
• Sos sojowy
ORZECHY
• Wiórki kokosowe, mleko
kokosowe, olej kokosowy
• Orzech ziemny
• Orzech włoski (wyjątek olej z orzechów włoskich, należy ocenić indywidualnie)
• Nerkowce
• Masło orzechowe
• Ziarno kakaowca (w tym czekolada)
NAPOJE I ALKOHOLE
• Mleka roślinne sklepowe
• Kawa
• Herbata
• Wino
• Wino musujące
• Szampan
• Piwo
• Sok warzywny (sklepowy)
• Soki owocowe
• Kolorowe napoje gazowane
• Kakao
• Napoje energetyzujące
• Ocet jabłkowy